Logo Starostwa Powiatowego w Gnieźnie

Laureaci 2012 roku

Helena Kowalewska urodziła się 5 listopada 1916 r. w Austrii, w Wiedniu. Najmłodsze lata spędziła na Kresach, w miejscowości położonej między Lwowem a Stanisławowem – Bursztyn Dymian. Jej ojciec, Jan Gwozdowicz, pracował w miejscowym sądzie, którego był prezesem, natomiast matka, Matylda Gwozdowicz, z zawodu była nauczycielką. W 1929 roku urodziła się siostra Pani Heleny – Irena.
Pani Helena Kowalewska od 1950 roku była związana jest z Gnieznem – w roku szkolnym 1950 / 1951 pracowała, jako nauczycielka w szkole podstawowej nr 3, a od 1951 do 1988 roku w szkole podstawowej nr 5. Była wychowawcą i nauczycielem wielu pokoleń młodzieży z Gniezna i powiatu gnieźnieńskiego. Uczenie dzieci i młodzieży to nie tylko jej zawód, to pasja, którą realizuje będąc na zasłużonej emeryturze.
Pani Helena Kowalewska to jedyna gnieźnianka posiadająca honorowy tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Otrzymała go, wraz z matką i siostrą, za uratowanie życia 14-letniej Żydówki Lusi Rozen podczas II wojny światowej. Tytuł został przyznany przez Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem w dniu 25 maja 1988 roku.
W czasie okupacji narażała swoje życie również poprzez uczenie na tajnych kompletach. Za swoją postawę została odznaczona: Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2009 roku z rąk Prezydenta Lecha Kaczyńskiego otrzymała Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za bohaterską postawę i niezwykłą odwagę wykazaną w ratowaniu życia Żydom podczas II wojny światowej, za wybitne zasługi w obronie godności człowieczeństwa i praw ludzkich. W swojej kolekcji ma również Medal Edukacji Narodowej – najwyższe odznaczenie pedagogiczne, a także 6 okolicznościowych gnieźnieńskich medali. Jest również laureatką plebiscytu „Wojtki” organizowanego przez tygodnik Przemiany na Szlaku Piastowskim.

Stefan Jurga Jurga urodził się 18 sierpnia 1946 roku w Kościanie. W 1969 roku ukończył studia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracując na tej uczelni, w 1974 roku obronił doktorat, a w roku 1985 habilitował się. W 1995 roku otrzymał tytuł profesora nauk fizycznych, po czym w roku 2000 objął stanowisko profesora zwyczajnego. Na stałe związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 1987-1990 był prodziekanem ds. studenckich na Wydziale Matematyki i Fizyki wspomnianej uczelni. Po zakończeniu kadencji prodziekańskiej w 1990 roku na wniosek Rektora Jerzego Fedorowskiego prof. Stefan Jurga został wybrany na prorektora UAM na kadencje 1990-1993 oraz 1993-1996. Ponadto w latach 1999-2002 przewodniczył Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich, będąc wówczas także wiceprzewodniczącym Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. Od roku 2004 prof. Stefan Jurga jest przewodniczącym Komitetu Sterującego Programu Stypendialnego Unii Europejskiej o nazwie „AlBan” adresowanego do studentów i doktorantów krajów Ameryki Łacińskiej, odbywających studia i staże naukowe w krajach Unii Europejskiej.W pracy naukowej zajmuje się fizyką ciała stałego i fizyką materii miękkiej. Prof. dr hab. Stefan Jurga odbył liczne zagraniczne staże naukowe, gościnnie wykładał na uczelniach w USA i RPA. Ogłosił ponad 140 publikacji naukowych, wypromował kilkudziesięciu magistrów i 12 doktorów.
Wspierał rozbudowę Collegium Polonicum w Słubicach. Prof. dr hab. Stefan Jurga posiada także niewątpliwy wkład w rozwój Powiatu Gnieźnieńskiego. To bowiem za sprawą jego inicjatywy utworzono w Gnieźnie Collegium Europaeum Gnesnense. Prof. Stefan Jurga jest również współinicjatorem spotkań młodzieżowych „Lednica 2000” organizowanych przez Ojca Jana Górę nad Jeziorem Lednickim, a od 15 maja 2009 roku pełni funkcję Prezesa Fundacji Św. Wojciecha – Adalberta, organizującej cyklicznie Zjazdy Gnieźnieńskie.Prof. Stefan Jurga w okresie od 29 listopada 2005 roku do 6 maja 2006 roku pełnił także funkcję Wiceministra Edukacji i Nauki, a w okresie od 8 maja 2006 roku do 1 grudnia 2007 roku Wiceministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Za swoją działalność prof. Stefan Jurga został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2002), Złotym Krzyżem Zasługi (1989), Złotym Krzyżem "Za Zasługi dla ZHP" (2001), medalem Wojewody Wielkopolskiego "Ad Perpetuam Rei Memoriam" (2004). Otrzymał także kilka nagród Ministra Edukacji Narodowej. Od 2003 roku jest członkiem Saksońskiej Akademii Nauk. W 2008 został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. W dniu 27 grudnia 2009 otrzymał z rąk Arcybiskupa Stanisława Gądeckiego papieski Order Rycerski Świętego Sylwestra.