15 sierpnia w polskim kalendarzu. Rozmowa ze StarostÄ… GnieźnieÅ„skim – Dariuszem Pilakiem
To prawda. 15. sierpnia co najmniej z kilku powodów jest dniem ważnym i godnym upamiÄ™tnienia. PatrzÄ…c historycznie i biorÄ…c pod uwagÄ™ chronologiÄ™ zdarzeÅ„ mógÅ‚bym zacząć od tego, że 15. sierpnia w tradycji katolickiej jest ÅšwiÄ™tem WniebowziÄ™cia NajÅ›wiÄ™tszej Maryi Panny, a w polskiej tradycji ÅšwiÄ™tem Matki Boskiej Zielnej. Po drugie 15 sierpnia to symboliczna rocznica Bitwy Warszawskiej. Tzw. „cud nad Wisłą” tak naprawdÄ™ byÅ‚ szerokim planem bitwy, która rozegraÅ‚a siÄ™ w dniach 13-25 sierpnia 1920 roku w czasie wojny polsko-bolszewickiej. ZadecydowaÅ‚a ona o zachowaniu niepodlegÅ‚oÅ›ci przez PolskÄ™ i przekreÅ›liÅ‚a plany rozprzestrzenienia rewolucji bolszewickiej na EuropÄ™ ZachodniÄ….Po trzecie wreszcie, 15. sierpnia to również ÅšwiÄ™to Wojska Polskiego. Do kalendarza Å›wiÄ…t paÅ„stwowych powróciÅ‚o ono w 1992 roku.
Czym dla Pana Starosty jest ten dzień?
Skoro pytanie kierowane jest do Starosty to zobowiÄ…zany jestem odpowiedzieć, że przede wszystkim wspomnieniem historycznych wydarzeÅ„ zwiÄ…zanych z BitwÄ… WarszawskÄ… i ustawowym ÅšwiÄ™tem Wojska Polskiego. DziÅ› coraz mniej – to oczywiÅ›cie moja opinia – mówi siÄ™ szczególnie kolejnemu pokoleniu o wydarzeniach z 1920 roku i ich ogólnopolitycznym znaczeniu. Poprzestaje siÄ™ czÄ™sto
na uroczystych apelach i skÅ‚adanych kwiatach. ProszÄ™ jednak pamiÄ™tać, że dla Europy poczÄ…tku XX wieku bitwa w wojnie polsko-bolszewickiej, chyba nie bez przesady nazywana „cudem nad Wisłą”, byÅ‚ czymÅ› szczególnieważnym. Edgara D\'Abernon, brytyjski polityk, dyplomata i pisarz okreÅ›liÅ‚ tÄ™ bataliÄ™ „osiemnastÄ… decydujÄ…ca bitwÄ… w dziejach Å›wiata”. Ledwo odzyskawszy niepodlegÅ‚ość Polska musiaÅ‚a przeciwstawić siÄ™ nawaÅ‚nicy bolszewickiej. ByÅ‚o to zadanie niezmiernie trudne jeżeli w ogóle możliwe. UdaÅ‚o siÄ™ nam wówczas nie tylko zatrzymać natarcie przeważajÄ…cych siÅ‚ nieprzyjaciela,
ale przeszliśmy do kontrofensywy, a ostatecznie doprowadziliśmy do zwycięstwa i zawarcia pokoju. Dla mnie osobiście ważniejsze jest jednak coś innego. Otóż młode wówczas państwo Polskie,
jego elity i obywatele nie byli wcale zgodni w ocenie sytuacji społecznej i politycznej ówczesnej Polski. Nieustannie trwały spory dotyczące nie tylko kształtu przyszłego państwa, ale jego drogi rozwoju i miejsca na europejskiej scenie. Paradoksalnie ta sytuacja pod wieloma względami jest podobnado naszej dzisiejszej rzeczywistości. A jednak w sytuacji zagrożenia potrafiliśmy zapomnieć
o różnicach i dzielących nas animozjach i zjednoczyć siły w walce o nasz kraj. Wierzę i mam taką nadzieję, że dziś także jesteśmy zdolni do takiego porozumienia. Chciałbym również, aby było ono możliwe nie tylko w sytuacji zagrożenia. Na szczęście obecnie nasze bezpieczeństwa zdaje się być zagwarantowane. Liczę jednak, że możliwy jest konsensus, porozumienie i wspólna praca. Myślę oczywiście o całym kraju, choć najbliższy mojemu sercu jest Powiat i jego sprawy.
15. sierpnia to również ustawowe Święto Wojska Polskiego. Pierwszy raz oficjalnie świętowano
je w 1923 roku i kontynuowano ten zwyczaj aż do 1939 roku. Ponownie Wojsko Polskie obchodzi
to święto 15 sierpnia od 1992 roku. W mojej ocenie ważne jest jednak nie tylko samo święto. Konieczne jest byśmy zdawali sobie sprawę również z tego, kogo w tym dniu pragniemy uczcić
i docenić. Odbywające się apele, uroczyste odprawy i zmiany wart są przede wszystkim wspomnieniem tych, którzy broniąc wolności i niepodległości państwa Polskiego, i to na przestrzeni wieków, narażali swoje zdrowie a nawet oddali życie. Święto Wojska Polskiego to jednak również okazja do podziękowania tym, którzy obecnie pełnią zaszczytną służbę w mundurach polskich sił zbrojnych. Corocznie 15. sierpnia odbywają się w kościołach polowych w Polsce uroczyste Msze Święte. 15 sierpnia 2007, pierwszy raz w powojennej historii Polski, miała miejsce defilada nawiązująca do tradycji II Rzeczypospolitej. Podobnie będzie i w tym roku w trakcie centralnych uroczystości w Warszawie. Korzystając z okazji pragnę także wyrazić swoje uznanie
i najserdeczniejsze życzenia dla żołnierzy różnych stopni i formacji. Ich służba Polsce również w czasie pokoju jest odpowiedzialnym i trudnym zadaniem. Dziś być żołnierzem oznacza nie tylko brać czynny udział w walkach na polu bitewnym, ale to także ciężka i systematyczna praca, udział w misjach pokojowych, a nawet pomoc i wsparcie w trakcie, tak częstych teraz, klęsk żywiołowych.
Za tę obecność i pomoc wszystkim noszącym mundur Wojska Polskiego należą się szczególne podziękowania.
A jak Pan świętuję ten dzień, zakładam bowiem, że robi to Pan?
ZacznÄ™ od tego, że wszystkich mieszkaÅ„ców Powiatu GnieźnieÅ„skiego zachÄ™cam do aktywnego spÄ™dzenia tego dnia. PamiÄ™tajmy, że dla wielu osób jest to dzieÅ„ wolny od pracy. Form w jaki można spÄ™dzić ten dzieÅ„ jest wiele. Może to być udziaÅ‚ w zorganizowanych uroczystoÅ›ciach, wspomnienie wÅ‚asnych bliskich którzy walczyli o niepodlegÅ‚ość Polski. Spotkanie z najbliższymi, którzy w mundurze peÅ‚niÄ… sÅ‚użbÄ™ wojskowÄ…. Równie dobrze to może być zwykÅ‚y spacer z rodzinÄ…. Jeżeli przy okazji wspomni siÄ™ – szczególnie najmÅ‚odszym – dlaczego jest to dzieÅ„ wolny od pracy i po co pamiÄ™ta
siÄ™ o takich Å›wiÄ™tach i rocznicach to myÅ›lÄ™, że bÄ™dzie to Å›wietna lekcja patriotyzmu. Ja osobiÅ›cie – choćby z racji peÅ‚nionej funkcji – bÄ™dÄ™ w tym dniu uczestniczyÅ‚ w uroczystoÅ›ciach zaplanowanych przez Prezydenta Miasta Gniezna. Połączone obchody ÅšwiÄ™ta Wojska Polskiego oraz 94. Rocznicy Bitwy Warszawskiej zostanÄ… w Gnieźnie zainaugurowane UroczystÄ… MszÄ… ÅšwiÄ™tÄ… w intencji Ojczyzny. OdbÄ™dzie siÄ™ ona w KoÅ›ciele Garnizonowym. NastÄ™pnie ok. godziny 11:30 bÄ™dÄ… miaÅ‚y miejsce uroczystoÅ›ci na cmentarzu przy ul. Witkowskiej w kwaterze polegÅ‚ych w wojnie polsko-bolszewickiej. To oficjalne uroczystoÅ›ci. Nie wykluczam jednak, że popoÅ‚udnie spÄ™dzÄ™ bardziej aktywnie z rodzinÄ…. Może wspólny wypad rowerowy. Wszystko zależy od pogody. Niemniej wszystkim mieszkaÅ„ców Gniezna i Powiatu zachÄ™cam, by w tym dniu pamiÄ™tali o mniej lub bardziej znanych bohaterach
i obrońcach naszej Ojczyzny, także tych z terenu Powiatu. Ważne byśmy umieli wspólnie świętować wydarzenia związane z 15. sierpnia i abyśmy wspólnie poszukiwali porozumienia i współpracy,
o których mówiłem na początku. Tak rozumiem 15. sierpnia, do takiego świętowania i upamiętnienia tego dnia i związanych z nim wydarzeń zachęcam.
Dziękuję bardzo za rozmowę.
Dziękuję.