Wyspa władców - Ostrów Lednicki

To zapomniane na długi czas miejsce odzyskało należną mu rangę dzięki intensywnym pracom archeologicznym, których rezultatami były odkrycia kamiennej i drewnianej architektury, cmentarzysk, urządzeń infrastruktury wyspy - fortyfikacji, dróg, mostów z ich przyczółkami oraz ogromnych ilości zabytkowych materiałów ruchomych - tak pospolitych, jak i niezwykle cennych.

To właśnie część wyników pracy wielu zespołów badawczych możemy podziwiać podczas wizytacji w/w wystawy. Ogólny jej scenariusz oraz plastyczna wizualizacja została opracowana w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Prezentowana ekspozycja od wielu lat, ukazuje tytułową wyspę wraz z jej materialnym bogactwem. Od 2004 roku, do chwili obecnej, wędrowała ona po całej Polsce od muzeum do muzeum. Od października 2004 do połowy marca 2005 roku udostępniono ją mieszkańcom Warszawy w Państwowym Muzeum Archeologicznym. Od kwietnia do lipca 2005 roku wystawę można było zobaczyć w Gdańsku. Potem zaprezentowano ją w Muzeum Okręgowym w Kaliszu (17.01. 2007 r.-18.03.2007 r.) oraz w Muzeum Podlaskim w Białymstoku (9.11.2007 r. do 29. 02. 2008 r.)

Najnowsze i najświeższe oblicze wystawy, jeszcze w tym roku zagości w Muzeum Archeologicznym w Krakowie. Tym samym kontynuowane są dalsze wojaże ekspozycji. Kolejne odsłony zaplanowano w Częstochowie, a następnie w Sandomierzu.

Część wystawy, finansowana przez Starostwo Powiatowe w Gnieźnie (46 plansz), to obok zabytków prezentacja głównych elementów topografii Ostrowa Lednickiego. Zrealizowano ją poprzez plansze - narracyjne, ilustracyjne i ilustracyjno-tekstowe, jak i modele architektury oraz zdjęcia przybliżające zwiedzającemu charakter zabudowy tego miejsca - jego fortyfikacje, drogi, nawodne urządzenia komunikacyjne (mosty) i kamienne budowle pałacowe, sakralne oraz drewniane domostwa. W tej części ekspozycji mocno wyartykułowano znaczenie lednickiej budowli pałacowej oraz basenów do chrztu związanych z mającymi tu miejsce obrzędami przyjmowania nowej, chrześcijańskiej wiary. Istotnych treści dostarczają również kolejne z plansz, wskazujące na intensyfikację zasiedlenia ziem wokół wyspy, rolę lądowej i wodnej drogi komunikacyjnej, przy której zlokalizowana jest Lednica. Kolejne z plansz ukazują różnorodność wczesnopiastowskiego uzbrojenia, zwracają uwagę na wodne środowisko jego pochodzenia oraz sięgają do ikonografii - ważnego źródła dokumentującego militaria.

We wszystkich wyżej wymienionych ekspozycjach, obok plansz, można odnaleźć pochodzące z wyspy zabytki. Są to przedmioty religijnego kultu, militaria oraz rekwizyty ilustrujące bogactwo wystroju lednickiej architektury (szkiełka witrażowe, czy ołowiane teowniki oraz dachówki). Uwagę przyciągają też eksponaty związane z życiem powszednim mieszkańców wyspy takie jak: biżuteria, brązowe misy, czy ciekawe rogowe pojemniki oraz wyciągnięte z wód jeziora Lednica całkowicie zachowane drewniane wiaderka, czy liczne czerpaki. Te grupy zabytków stanowią o znaczeniu i bogactwie Lednicy. Ich zbiór stawia tytułową wyspę w rzędzie najbogatszych stanowisk archeologicznych czasów X-XII w. na terytorium między Renem a Dnieprem.